Với tiềm năng lợi thế dồi dào cùng tư duy thu hút đầu tư mới, chỉ trong thời gian ngắn Quảng Nam đã mạnh mẽ vươn lên trở thành điểm sáng trong thu hút đầu tư tại khu vực miền Trung - Tây Nguyên, đặc biệt là thu hút FDI. Giám đốc Sở KH&ĐT Quảng Nam – ông Trần Văn Tri chia sẻ: "Không tự thỏa mãn với những gì đạt được, Quảng Nam đang chuẩn bị những tiền đề thiết yếu, sẵn sàng đón làn sóng FDI mới đang đổ vào Việt Nam".
Xin ông chia sẻ thêm về thành tích thu hút FDI ấn tượng của Quảng Nam?
Nhìn lại ngày đầu mới tái lập, trên địa bàn tỉnh Quảng Nam chỉ có khoảng hơn 100 doanh nghiệp với vốn đăng ký khoảng dưới 50 tỷ đồng, đa số là doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp nhỏ và vừa chuyên về thương mại - dịch vụ; riêng doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài chỉ dưới 10 doanh nghiệp, vốn đăng ký đầu tư dưới 20 triệu USD.
Qua 17 năm phát triển, Quảng Nam đã và đang có những phấn đấu nhất định trong lĩnh vực phát triển doanh nghiệp và thu hút đầu tư. Hiện nay trên địa bàn tỉnh đã có gần 4.300 doanh nghiệp; trong đó doanh nghiệp lớn chỉ chiếm gần 20% số lượng doanh nghiệp nhưng số vốn đăng ký chiếm tới 65%. Đa số những doanh nghiệp lớn đều có dự án đầu tư trên địa bàn tỉnh, trong số này nhiều doanh nghiệp đã đầu tư các dự án có quy mô lớn và có những sản phẩm cạnh tranh trên thị trường nội địa, khu vực Đông Nam Á và Quốc tế như: các loại ô tô của Công ty Ô tô Trường Hải - Chu Lai, Kính nổi Chu Lai, Xi măng Thạnh Mỹ, giày Ricker; các KDL The Nam Hải, sân golf Indochina, Ksạn Palm Garden, Victoria Hội An, Sunrise, Hoi An Beach Resort; các công trình thủy điện lớn...Tính từ đầu năm 2006 đến nay (theo Luật Đầu tư hiện hành), trên địa bàn tỉnh có 309 dự án đầu tư trong nước với tổng vốn đầu tư 1.055 tỷ đồng, vốn thực hiện khoảng 75% tổng vốn đăng ký và 175 dự án theo Luật khuyến khích ưu đãi đầu tư.
Về cơ sở hạ tầng cho việc thu hút vốn đầu tư, Quảng Nam có 53 CCN, 8 KCN và KKT mở Chu Lai. Những năm gần đây, do ảnh hưởng của suy thoái kinh tế nên tình hình thu hút đầu tư vào Quảng Nam có sự giảm sút. Tuy vậy các dự án FDI trên địa bàn tỉnh đã phát huy tốt hiệu quả như dự án giày Rieker, cơ khí chính xác cho ngành may Groz Beckert... và sự hợp tác của các công ty nước ngoài với Công ty Ô tô Trường Hải - Chu Lai về sản xuất và lắp ráp ô tô. Cho đến nay, trên địa bàn tỉnh đã có 104 dự án FDI với vốn đăng ký trên 5,219 tỷ USD, trong đó vốn thực hiện đạt trên 800 triệu USD. Các doanh nghiệp FDI đã đóng góp vào ngân sách của tỉnh hằng năm trên 800 tỷ đồng, giải quyết hơn 20.000 lao động tại địa phương. Trong 9 tháng đầu năm 2014, tỉnh thu hút được 9 dự án FDI với tổng vốn đầu tư đăng ký 71,1 triệu USD. Đáng chú ý nhất là trong thời gian ngắn từ đầu năm đến nay, số dự án đầu tư của các nhà đầu tư Nhật tăng đáng kể vào KCN Điện Nam – Điện Ngọc.
Có được thành công lớn trong thu hút đầu tư phải chăng là do Quảng Nam đã có sự thay đổi tư duy thu hút đầu tư cũng như sử dụng hiệu quả các phương thức thu hút đầu tư mới?
Phải nhìn nhận rằng những kết quả về thu hút đầu tư trong những năm qua ở Quảng Nam chưa phải là thành công lớn. Kết quả đó phần nào phản ánh tính tích cực và hạn chế trong việc phát triển doanh nghiệp và thu hút đầu tư. Bên cạnh việc cải cách hành chính, hỗ trợ doanh nghiệp đã và đang thực hiện dự án, tiếp cận thị trường...của các cơ quan quản lý nhà nước, Tỉnh Ủy Quảng Nam đã có Nghị quyết về xây dựng, cải thiện môi trường đầu tư và UBND tỉnh đã ban hành chương trình hành động theo Nghị quyết này. Ngoài ra, HĐND tỉnh đã có nhiều Nghị quyết hỗ trợ doanh nghiệp ở các lĩnh vực như may mặc, mây tre lá, TTCN, làng nghề. Và việc thu hút đầu tư của tỉnh luôn dựa trên nhu cầu thực tế của nhà đầu tư.
Để đảm bảo môi trường đầu tư lành mạnh, công bằng thì vấn đề sàng lọc nhà đầu tư luôn được các địa phương quan tâm hàng đầu. Với Quảng Nam thì sao? Sẵn sàng chào đón và giữ chân nhà đầu tư song Quảng Nam cũng thể hiện thái độ cương quyết, cứng rắn đối với những nhà đầu tư không có năng lực, những dự án chậm triển khai. Xin ông cho biết thêm về nỗ lực này?
Thu hút đầu tư và sàng lọc đầu tư là hai việc của một vấn đề, nó vừa nhạy cảm lại vừa có tính nguyên tắc. Quan điểm của lãnh đạo tỉnh là tạo điều kiện thuận lợi để nhà đầu tư trong và ngoài nước có điều kiện nghiên cứu, tìm kiếm cơ hội đầu tư tại Quảng Nam. Tuy nhiên chúng tôi cũng sẽ cương quyết thu hồi dự án đối với nhà đầu tư không có năng lực tài chính, có ý đồ không tốt, kéo dài việc triển khai dự án. Thực tế trong năm 2014, tỉnh đã thu hồi 8 dự án đầu tư du lịch ven biển Điện Bàn - Hội An và 33 dự án đầu tư sản xuất trên địa bàn các huyện, thành phố của tỉnh, nâng tổng số dự án thu hồi từ năm 2006 đến nay là 67 dự án với vốn đầu tư đăng ký 4,57 tỷ USD.
Tôi nghĩ rằng Luật Đất đai hiện hành sớm đi vào cuộc sống sẽ là lưới sàng tốt nhất cho việc loại bỏ những nhà đầu tư thiếu năng lực. Luật Đầu tư sửa đổi cũng sẽ theo hướng này và có những quy định cụ thể hơn để các cơ quan quản lý Nhà nước có đủ cơ sở pháp lý thực hiện việc sàng lọc.
Quảng Nam đang phấn đấu vươn lên trở thành tỉnh công nghiệp vào năm 2020 và trở thành tỉnh công nghiệp theo hướng hiện đại vào năm 2020. Đây cũng chính là cơ hội cho các nhà đầu tư trong và ngoài nước tiếp cận, mở rộng khai thác tiềm năng của thị trường Quảng Nam. Vậy ông có thông điệp nào muốn gửi gắm đến các nhà đầu tư?
Khái niệm về “Tỉnh công nghiệp”, trước hết phải có sự thống nhất với nội dung của khái niệm này. Quảng Nam đã cùng với UN-HABITAT và GGGI (Hàn Quốc) tổ chức thành công Diễn đàn tăng trưởng xanh vào năm 2013 – Quảng Nam xác định phát triển tỉnh nhà đi theo định hướng “Tăng trưởng xanh”. Về công nghiệp, tỉnh ưu tiên tập trung phát triển 3 nhóm ngành công nghiệp: chế biến - chế tạo; điện tử - viễn thông; năng lượng mới và năng lượng tái tạo. Theo đó Quảng Nam sẵn sàng tiếp nhận dự án của các nhà đầu tư trong và ngoài nước, ưu tiên cho những dự án nằm trong định hướng của Chương trình tăng trưởng xanh. Ngoài ra chúng tôi sẵn sàng tạo mọi điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư hoạt động và luôn xem sự phát triển bền vững của DN cũng chính là sự phát triển bền vững của tỉnh nhà, đúng như khẩu hiệu “Sự phát triển bền vững của doanh nghiệp là nền tảng của sự phát triển của tỉnh Quảng Nam”.
Theo Vietnam Business Forum